W dobie dynamicznie zmieniającego się klimatu oraz drożejących cen paliw właściciele domów zastanawiają się nad tym w jaki sposób optymalnie i oszczędnie ogrzać swoje gospodarstwa domowe. Ustawienie termostatu na wskaźnik najwyższej temperatury niestety nie jest najszczęśliwszym rozwiązaniem. Tradycyjne metody ogrzewania takie jak dwu-funkcyjne piece gazowe, olejowe czy na paliwo stałe mogą generować wysokie koszta. Dodatkowo efekty spalania tradycyjnych paliw są źródłem zanieczyszczeń, które sprzyjają negatywnym zmianom klimatu w skali globalnej. 

Problem ekonomicznego ogrzewania może dodatkowo pogłębić słabo przemyślany projekt. Budynki małe o zwartej bryle dużo łatwiej jest ogrzać oraz akumulować w nich ciepło na dłużej niż w budynkach dużych, o rozrzeźbionym, rozległym układzie funkcjonalnym. Pamiętajmy, że instalacja centralnego ogrzewania w domu nie jest jedynym sposobem jego ogrzania. Istnieją proste rozwiązania w sztuce projektowania, alternatywne źródła energii oraz kilka sprawdzonych sztuczek, które zapewną w domu odpowiedni komfort cieplny. Poniższe strategie, prezentowane w naszym artykule, pomogą przyszłym właścicielom domów nie tylko stawić czoła ekstremalnym mrozom, ale także uchronić portfel przed niepotrzebną utratą pieniędzy. Mowa tu także o rozwiązaniach przyjaznych dla środowiska.
 

1 Ogrzewanie geotermalne

Warto wziąć tę metodę pod uwagę w połączeniu z tradycyjnymi sposobami. Bez wątpienia to najstarsza forma ogrzewania znana ludzkości i zarazem najbardziej ekologiczna. Ciepło zawarte w jądrze Ziemi, uwalniane przez strukturę powłoki naszej planety, pochodzi z radioaktywnego rozkładu pierwiastków oraz energii skumulowanej dzięki ogrzewaniu jej słońcem. Działanie pompy ciepła jest bardzo proste. Pompy ciepła pobierają ciepłą energię z określonego źródła, którego temperatura jest niższa niż w naszym domu. Następnie energia ta jest przetwarzana w taki sposób aby ciepło miało temperaturę wyższą niż na początku. Pompa ciepła to metoda, którą można śmiało stosować przez cały rok, ponieważ sześć metrów poniżej powierzchni gruntu, temperatura powietrza ma stałą wartość średniej temperatury rocznej. To metoda także przyjazna dla naszego środowiska.
 

2 Ponadnormatywna izolacja cieplna

To najbardziej charakterystyczna cecha budynków pasywnych. Zastosowanie izolacji grubszej niż zalecana normatywnie pozwoli znacznie zredukować straty ciepła oraz zwiększy hermetyczność naszego domu.
 

3 Kominek

W zestawieniu z nowoczesnymi metodami ogrzewania konwencjonalnego, tradycyjny kominek może wypaść jako nieco zapomniana metoda. Warto jednak wziąć tę metodę pod uwagę, z uwagi na fakt, iż jest to najbardziej naturalne źródło ciepła w domu. Drewno, mimo iż samo w sobie nie jest wolne od pierwiastków węgla (ok. 49%), to mimo wszystko jest dużo bardziej przyjaznym paliwem dla środowiska niż olej i może być pozyskiwane z drzew naturalnie obumierających, niekoniecznie z planowanej wycinki. 

4 Orientacja budynku

Czasami metody służące polepszeniu pasywności cieplnej budynku wcale nie muszą być kosztowne i złożone. Dobrym rozwiązaniem jest właściwa orientacja budynku względem stron świata. Wystawienie najbardziej przeszklonych pomieszczeń budynku na działanie południowego słońca pozwoli zwiększyć pasywne ogrzewanie słoneczne i na dłużej kumulować ciepło wewnętrz budynku.

5 Lokalizacja w bliskim sąsiedztwie drzew 

Kolejną naturalną i zaskakująco skuteczną metodą jest lokowanie budynku w bliskim sąsiedztwie drzew – od południa liściastych, od północy iglastych. Jesienią gdy drzewa zrzucają liście, odsłaniają elewację południową budynku na ekspozycję słońca przez co wnętrza pomieszczeń mogą przez czas nasłonecznienia kumulować ciepło. Za to od strony północnej budynku drzewa iglaste, wiecznie zielone, stanowią naturalny bufor przed wiejącym zimnym wiatrem.
 

6 Kolekory słoneczne

Kolektory słoneczne możemy wykorzystać do podgrzewania wody. Dzięki ich zastosowaniu możemy pokryć w całości 40 % rocznego zapotrzebowania 5-7 osobowej rodziny na energię i ciepłą wodę. Działanie kolektorów polega na tym, że ogrzewają wodę wspólnie z instalacją centralnego ogrzewania, czyli kotłem grzewczym. Dzięki kolektorom można zmniejszyć roczne rachunki za ciepło nawet o kilkadziesiąt procent, bo energia słoneczna nic nie kosztuje. 
 

7 Racjonalne gospodarowanie energią cieplną 

Istotnym  czynnikiem pozwalającym oszczędzać ciepło jest możliwość optymalnego dostosowania poziomu temperatury w pomieszczeniach mieszkalnych do naszych potrzeb. Racjonalne gospodarowanie ciepłem umożliwiają zainstalowane przy kaloryferach termostaty. Warto sprawdzić, czy temperatura w domu jest odpowiednio wyregulowana.  Może pomieszczenia, w których przez większą część dnia nikt nie przebywa, są ogrzewane zbyt intensywnie?

Obniżenie temperatury tylko o 1°C pozwala zmniejszyć koszta jakie ponosimy za energię cieplną nawet o ok. 5%. Pamiętajmy, że optymalna temperatura dla pokoi dziennych to 20°C, dla sypialni, podczas snu 18°C, a dla łazienki 24°C. Temperatura w pomieszczeniach powinna być dostosowana przede wszystkim do naszych indywidualnych potrzeb. Ma na nie wpływ wiele czynników, np. obecność małego dziecka w domu lub dłuższy wyjazd domowników.