Projekt domu musi uwzględniać rodzaj ogrzewania. Kotłownia olejowa, gazowa czy na paliwo stałe mają różne wymagania jeśli chodzi np. o przechowywanie paliwa, w związku z czym ma to wpływ na ogólny projekt domu. W poprzedniej części artykułu omówiliśmy kwestie związane z kotłownią na paliwo stałe, w tej części omówimy kotłownie olejowe i gazowe.
Kotłownie olejowe (na podst. PN-B-02431)
Do niedawna, jeszcze jakieś 25 lat temu, kotłownie opalane paliwem stałym, takim jak węgiel, drewno czy koks były najbardziej rozpowszechnioną metodą ogrzewania polskich gospodarstw domowych. Kotłownie gazowe i na olej opałowy były jeszcze wtedy mało spopularyzowane. Dopiero zmiany gospodarcze, pro-ekologiczna polityka czy też moda jaka przyszła z państw zachodnich spowodowały upowszechnienie gazu ziemnego i lekkiego oleju opałowego.
W tej części artykułu zwrócimy uwagę na zagadnienia techniczne związane z kotłowniami olejowymi i gazowymi. Przy projektowaniu, budowie i odbiorze zarówno kotłowni olejowych jak i gazowych obowiązuje norma PN-B-02431 „Kotłownie wbudowane na paliwa gazowe dla gazu o gęstości względnej mniejszej niż 1”
Po pierwsze jedną z najważniejszych kwestii jest prawidłowe magazynowanie oleju. Olej może być magazynowany w zbiorniku zewnętrznym lub w oddzielnym pomieszczeniu lub w pomieszczeniu kotłowni. Do magazynowania oleju mogą nadawać się zbiorniki z tworzyw sztucznych lub stalowe. Najpopularniejsze są obecnie zbiorniki z tworzyw sztucznych. W budynku mają zastosowanie wyłącznie zbiorniki bezciśnieniowe standardowo wyposażone przez producenta w układ napełniania, odpowietrzania i czerpania oleju. W przypadku gdy olej ma być magazynowany w budynku obowiązują pewne ważne zasady.
- Nie wolno przechowywać oleju w ilości powyżej 5000dm³ w pomieszczeniu kotłowni. Taka ilość oleju musi się znajdować w wydzielonym pomieszczeniu, ale pod warunkiem, że magazynujemy tam maksymalnie 100m³ (100000 dm³).
- Magazyn oleju może się znajdować w piwnicy lub przyziemiu
- W kwestii przepisów pożarowych należy spełnić warunek wydzielenia strefy pożarowej przegrodami budowlanymi o odporności min 240 dla ścian i stropów i min 120 min dla zamknięć otworów. Drzwi powinny się otwierać na zewnątrz magazynu i posiadać odporność ogniową minimum 60 min.
- Pomieszczenie magazynowania oleju powinno stanowić swoją budową szczelną wannę o pojemności łącznej objętości magazynowanego oleju. Należy wykonać odpowiednio wysokie progi i całość pokrycia wykonać z materiałów nienasiąkliwych i niepylących, zapewniających szczelność. W przypadku zbiorników stalowych, dwu-płaszczowych nie ma potrzeby wykonywania wanny.
- W magazynie oleju musi być zapewniona wentylacja nawiewno – wywiewna o krotności wymian n = 2 – 4 w / h
- Temperatura powinna wynosić minimum +5ºC
- Odległość zbiornika od przegród budowlanych powinna wynosić od strony przedniej i tylnej minimum 40 cm. Odległość od ścian bocznych lub pomiędzy zbiornikami powinna być zgodna z zaleceniami producenta. Odległość zbiornika od stropu powinna wynosić minimum 25cm.
Przy ustalaniu wielkości zbiornika oleju należy brać pod uwagę moc kotłowni, czas pracy kotła oraz czas magazynowania oleju, zależny od rocznego zapotrzebowania na paliwo wynikającego z mocy cieplnej kotła i czasu jego pracy. Dla małych kotłowni zalecany jest roczny okres magazynowania.
Zwróćmy teraz uwagę na wymagania stawiane kotłowi. Odległości jakie powinny być zachowane przy prawidłowej instalacji kotła, to:
- Odległość przodu kotła od ściany – 2m
- Odległość tyłu kotła od ściany – 0,7m
- Odległość boku kotła od ściany – 1,0m
- Szerokość głównego przejścia za kocioł – minimum 0,5m
Na co zwrócić uwagę przy wyborze kotła olejowego? Przede wszystkim należy sobie uświadomić fakt, że kocioł olejowy jest dużo tańszy w eksploatacji niż kocioł gazowy. Koszt wytworzenia ciepła w kotle olejowym jest niższy niż w gazowym. Kotły olejowe ponadto są rozwiązaniem ekologicznym, gdyż spalanie jakie się w nich odbywa jest całkowite, tak więc emitowane przez kotłownię olejową spaliny praktycznie są nietoksyczne dla środowiska.
Sprawność kotłów olejowych waha się w granicach 93 – 95%. Logiczne jest zatem, że im niższa jego wydajność tym droższe dla użytkownika będą koszty zakupu oleju. Można w celu obniżenia kosztów wybrać kocioł kondensacyjny, który jeszcze dodatkowo odzyskuje ciepło z pary wodnej zawartej w spalinach. Na rynku są także dostępne kotły z zamkniętą komorą spalania. W skrócie, ich funkcjonowanie polega na pobieraniu powietrza z zewnątrz, całkowicie wyizolowaną drogą, na potrzeby spalania. Powstające spaliny nie mają zatem styczności z środowiskiem zewnętrznym pomieszczenia kotłowni. Kotły takie są zatem bezpieczniejsze. Dobrze zainstalowany kocioł nie stanowi zagrożenia zatruciem czadem.
Przy wyborze kotła warto także przemyśleć jakim funkcjom ma służyć w naszym domu: czy tylko ogrzewaniu pomieszczeń czy dodatkowo ma ogrzewać także wodę użytkową. W przypadku kotłów dwufunkcyjnych moc kotła jest skorygowana o potrzeby ogrzewania ciepłej wody. Niestety w kotłach olejowych nie ma możliwości zastosowania pełnego priorytetu c.w.u., dlatego do instalacji musi być dołożony wkład z częściową lub pełną akumulacją ciepła.
